Op sociale media worden nogal wat foto’s gedeeld uit de oude doos, vaak om te bewijzen dat mensen er vroeger frisser, mooier, slanker en gezonder uitzagen. Meer dan eens gaat het, zoals in dit geval, niet om oude beelden, maar om foto’s die zijn gemaakt door artificiële intelligentie.
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
In de publieke Facebookgroep Jeugdsentiment – Vroeger Was Alles Leuker, die meer dan 200.000 leden telt, wordt op 11 april een foto gepost van vijf jonge vrouwen. Zowel de kleren die ze dragen als de auto waarvoor ze poseren, doen denken aan de jaren 1970. ‘Geen botox of opgespoten lippen, maar gewoon lekkere frisse meiden in de jaren 70!’, luidt het bijschrift. De post is goed voor 8900 likes en wordt 280 keer gedeeld.
Dat mensen vroeger mooier en gezonder waren, zonder overgewicht, botox en tattoos, is de teneur in veel van de honderden commentaren op de post. Maar er zijn ook Facebookgebruikers die insinueren dat de foto met artificiële intelligentie (AI) gemaakt is, vooral omdat de vrouwen wel heel erg op elkaar lijken – iets wat vaker het geval is bij AI-gegenereerde beelden.
We laden de foto op in enkele AI-detectietools maar die geven geen bruikbare indicaties over mogelijk AI-gebruik. ‘Zoals bijna altijd op sociale media, is de kwaliteit erg laag, en dan werken die AI-detectors een pak minder goed’, legt Hannes Mareen, beeldonderzoeker aan de UGent en Imec, uit.
Hogere resolutie
Via Reverse Image Search gaan we op zoek naar exact matches met de afbeelding. Zo leren we dat de foto al enkele maanden geleden op sociale media werd gepost, ook in hogere resolutie. Bijvoorbeeld op Instagram op 14 februari. Als we die foto opladen in de MeVer-tool, dan geeft de LDM-RIN- methode aan dat de foto mogelijk met AI is gemaakt. Ook op Facebook werd het beeld al op 22 februari gepost. De MeVer-tool geeft ook voor die versie van het beeld aan dat het mogelijk AI-gegenereerd is.
‘Die tool zoekt naar sporen van latent diffusion-modellen’, legt Mareen uit. ‘Dat zijn de typische afbeelding-generators die we kennen als MidJourney, DALL-E, Stable Diffusion, en FLUX. De nieuwste GPT-4o in ChatGPT is een nieuw soort model, maar de foto is zeker niet door GPT-4o gemaakt, want die tool is nog maar drie weken oud terwijl de foto’s al in februari op het web circuleerden.’
Daarmee hebben we een indicatie dat het beeld AI-gegeneerd is, maar voldoende bewijs is het nog niet. Visuele inspectie leert volgens Mareen wel dat er, behalve de opvallende gelijkenissen in de gezichten van de vrouwen, nog enkele opmerkelijke bevindingen zijn die erop wijzen dat het beeld waarschijnlijk AI-gegenereerd is:
– De vest op de schouders van de linkse vrouw is niet symmetrisch.
– De halsketting van de middelste vrouw lijkt te verdwijnen – al is de kwaliteit daar ook gewoon ontzettend laag.
– De hand van die vrouw lijkt maar 3,5 vingers te hebben, en ook de arm achter haar oogt wat vreemd.
– Het meest rechtse zichtbare teken – cijfer of letter – op de nummerplaat is vreemd. Het lijkt een te scherpe hoek te hebben om een B of een 8 te kunnen zijn.
Conclusie
– Op Facebook en Instagram wordt een ‘oude’ foto gedeeld die zou moeten aantonen dat vrouwen er in de jaren 1970 mooier, slanker, natuurlijker en gezonder uitzagen.
– Het beeld is hoogstwaarschijnlijk gemaakt door artificiële intelligentie.
– We beoordelen de foto daarom als eerder onwaar.
Bronnen
In het artikel vindt u links naar alle gebruikte bronnen.
Bovendien werd voor deze factcheck contact opgenomen met de volgende mensen:
– Mailverkeer met Hannes Mareen tussen 15 en 17 april 2025
Alle bronnen werden het laatst geraadpleegd op 17 april 2025.
